Świętochłowice

W nocy z 16 na 17 sierpnia 1919 roku wybuchło pierwsze powstanie śląskie. Świętochłowice ze względu na centralne położenie stanowiły jedną z ważniejszych osi walk. Ważnym punktem strategicznym były Piaśniki, gdzie swoje siły ulokowali Niemcy.

Na czele południowej części Obwodu I Bytomskiego stanął komendant Stefan Szafranek ze Świętochłowic, zaś w skład jego rejonu wchodziły miejscowości takie jak: Łagiewniki, Chropaczów, Lipiny, Zgoda, Szarlociniec, Świętochłowice i Zgorzelec. Siły powstańcze zostały podzielone następnie na 3 oddziały operacyjne. Walki na terenie Świętochłowic miały miejsce 17 i 18 sierpnia 1919 roku.

Zacięte walki miały miejsce między innymi na granicy Chropaczowa z Lipinami, jednak niemieckie wojska w tym miejscu zdecydowanie przeważały. Najwięcej walk dotyczyło rejony Lipin i Piaśnik – to tam 120 powstańców zdobyło komisariat Policji mieszczący się przy ul. Sądowej oraz Urząd Pocztowy. Lipiny szybko i sprawnie znalazły się w rękach powstańców. Pomimo silnego wsparcia powstańców z Chropaczowa, Zgody, Goduli czy Świętochłowic nie udało się zdobyć parku piaśnickiego. Walka trwała cały dzień, jednak przewaga liczebna i uzbrojenie było po stronie Grenzschutzu.

Zacięte walki toczyły się także w rejonie szybu Marcina. Powstańcy toczyli walkę przeciwko obsadzie pociągu pancernego, który miał za zadanie ostrzelać powstańców atakujących Piaśniki. Powstańcy z Szybu Marcina zmusili pociąg do odwrotu na stację w Chebziu. Wieczorem od strony Katowic nadjechał drugi pociąg pancerny, lecz jego atak także został odparty. W bitwie pod Lipinami zginęło kilku powstańców, a także osoby cywilne.

Powstanie zakończyło się 24 sierpnia niepowodzeniem.