Lasek Chropaczowski

Lasek Chropaczowski

Lasek Chropaczowski zlokalizowany jest w północno-wschodniej części Świętochłowic, w dzielnicy Chropaczów. Jego powierzchnia obejmuje 13,38 ha. Od północy graniczy z nasypem zlikwidowanej kolei, od wschodu z ulicą Bytomską, od zachodu oraz południa z terenami osiedli mieszkaniowych oraz ogródków działkowych. Geomorfologia wskazuje na znaczne urzeźbienie terenu. Obszar lasku obejmuje potencjalne zespoły florystyczno-faunistyczne, stanowiska roślin chronionych i rzadkich oraz stanowiska licznego występowania chronionych i rzadkich zwierząt.

FLORA

Występujące tutaj zalesienia to żyzne siedliska typu grądowego i łęgowego oraz zbiorowiska roślin wodnych. Zadrzewienia tutaj występujące ewoluują ku coraz bardziej naturalnym zbiorowiskom. Obszar parku, głównie w części południowej, stanowi wtórnie nasadzany drzewostan, w przeważającym składzie topolowy. Środkową część lasku określić można jako zdegradowane zbiorowisko zbliżone swoim składem gatunkowym do lasu łęgowego. Część północna parku to także obszar zalesiony, o wielogatunkowym składzie, zbliżonym do zdegradowanego grądu. Na szczególną uwagę zasługuje fakt występowania tutaj w warstwie krzewów oraz runa takich gatunków jak kalina koralowa (Viburnum opulus), przytuliua (marzanka) wonna (Galium odoratum) oraz kruszczyk szerokolistny (Epipactis helleborine), które są gatunkami chronionymi. Natomiast w miejscach zniszczonych przez człowieka rozwijają się rośliny ruderalne. Omawiany obszar obejmuje w większości teren zadrzewiony ale skład faunistyczny jest w dużym stopniu mozaiką gatunków synantropijnych, leśnych a nawet łąkowych. Większość zwierząt to formy pospolicie występujące w całym kraju ale obecność części z nich w warunkach miejskich zasługuje na szczególną uwagę.

FAUNA

Na terenie Lasku Chropaczowskiego żyją w większości zwierzęta związane z terenami zadrzewionymi i cienistymi. Spotkać tu można m.in. kilka gatunków ślimaków jak np. wstężyk gajowy (Cepea nemoralis), ślimak zarośliowy (Arianta arbustorum) a także największy krajowy ślimak oskorupiony-ślimak winniczek (Helix pomatia), który objęty jest ochroną prawną.

Z innych bezkręgowców na uwagę zasługują przedstawiciele chrząszczy z rodzaju biegacz. Wszystkie gatunki tu należące podlegają w Polsce ochronie prawnej. Do prawnie chronionych gatunków należą również trzmiele, które tutaj także wykazano.

Najbardziej przyciągającymi uwagę owadami spotykanymi na terenie lasku Chropaczowskiego są motyle. Na omawianym obszarze jest ich bardzo dużo ale największą uwagę zwracają przedstawiciele rodziny rusałkowatych: rusałka pawik (Inachis io), rusałka admirał (Vanessa Atalanta), rusałka pokrzywnik (Aglais urticae) czy rusałka żałobnik (Nymphalis Antiopa). Występowanie tego gatunku jest możliwe ze względu na obecność topoli, które są roślinami żywicielskimi larw. Ważna jest także dla tego motyla woda, którą zapewniają położony w pobliżu niewielki staw oraz okresowe oczka wodne. Te niewielkie akweny są również miejscem życia ślimaków wodnych oraz rozrodu ważek czy muchówek. W największym stawie, położonym w sąsiedztwie omawianego obszaru, żyją m.in. karasie srebrzyste(Carasius auratus gibelio), karasie pospolite (Carassius carassius) czy szczupaki (Esox lucius). W okresowych i stałych zbiornikach wodnych rozmnażają się takie płazy jak żaba jeziorkowa (Rana lessonae), żaba trawna (Rana temporaria), ropucha szara (Bufo bufo) czy traszka zwyczajna (Triturus vulgaris). Wszystkie wymienione gatunki, oprócz żaby jeziorowej podlegają w Polsce ochronie prawnej. Do niewątpliwych rzadkości w aglomeracjach miejskich Śląska należy występujący tutaj zaskroniec (Natrix natrix). Jest on gatunkiem chronionym, a występowanie płazów jest niezbędne dla jego egzystencji bowiem stanowią one główny składnik jego pokarmu.

W pobliżu miejsc wilgotnych oraz w zaroślach porastających staw gniazda zakładają kaczki krzyżówki (Anas platyrhynchos) oraz kokoszki wodne (Gallinula chloropus), które należą do rodziny chruścieli i są w Polsce objęte ochroną prawną. Wszelkiego typu zadrzewienia stanowią również doskonałe siedliska dla ptaków śpiewających takich jak : modraszka (Parus caeruleus), bogatka (Parus major), kowalik (Sitta europaea), pełzacz (Certhia), zięba (Fringilla coelebs), kos (Turdus merula), drozd śpiewak (Turdus philomelos), rudzik (Erithacus rubecula), kapturka (Sylvia atricapilla). Gniazda zakładają tu takża dzięcioły duże (Picoides major). Oprócz gatunków gniazdujących obserwowano na terenie lasku sójki (Garrulus glandarius), dzięcioła zielonego (Picus viridis) oraz wilgę (Oriolus oriolus). Zalatują tutaj również czasem jastrzębie (Accipiter gentilis). Wszystkie wymienione ptaki podlegają ochronie prawnej.

Teren lasku Chropaczowskiego jest też miejscem bytowania ssaków. Czasami można obserwować wieczorem polujące nietoperze (Chiroptera)- gatunek chroniony. Innymi chronionymi gatunkami ssaków na omawianym terenie są ryjówka aksamitna (Sorex araneus), kret (Talpa europea) oraz jeż wschodni (Erinaceus concolor). Największym zwierzęciem, którego obecność stwierdzono na terenie lasku była sarna (Capreolus capreolus), która jest najmniejszym, lecz najczęściej spotykanym przedstawicielem zwierzyny płowej. Lasek Chropaczowski jest niezwykle wartościowym obszarem dla struktury przyrodniczej miasta. Jest on powiązany z innymi terenami zieleni. Od strony północnej poprzez ślad dawnej kolei Lasek łączy się z terenem ogródków działkowych i dalej cennymi przyrodniczo terenami wokół stawu Ajska. Poza nimi, na północy są tereny zieleni w Bytomiu, a wzdłuż linii stawów prowadzącej od Ajski na zachód tereny te łączą się z zielenią Rudy Śląskiej. Pod ulicą Bytomską dawny wiadukt kolejowy prowadzi na wschód, w kierunku zieleni w Chorzowie i bardzo cennego terenu zieleni bezpośrednio poza ulicą Bytomską. W kierunku południowym istnieje łączność z zielenią wokół stawu Wąwóz i powiązanie terenami zieleni ze stawem Foryśka.